متخصصان تعليم و تربيت و بهداشت رواني نيز پس از مطالعه و بررسي آمار مربوط به اين گونه كودكان معمولا علت را متوجه خانوادهها ميدانند ولي بايد پرسيد كه چه كسي به والدين در امر پرورش كودكان كمك ميكند؟ و چه كوششها و تدابيري براي آموزش آنها در نظر گرفته شده است تا بتوانند از چنين مسائلي جلوگيري و تعادل رواني خانواده و به تبع آن جامعه را حفظ كنند ؟ نقش خانواده در سلامت روان فرزندان چيست ؟ خانواده از مهمترين عوامل موثر در رشد همه جانبه كودك است. تاثير خانواده بر كودك بدون مقدمه با قدرت فراگيري خاصي آغاز و در سراسر زندگي فرد آشكار ميشود. تاثير روابط صحيح بين والدين و فرزندان و اهميت آن بر هيچ كس پوشيده نيست زيرا كودكان داراي خصوصيت “اخلاق ديگر پيرو”هستند .يعني با چشم بسته رفتار والدين خود را تقليد ميكنند و به همين علت علماي تعليم وتربيت همگي بر اين باورند كه نقش والدين در شكل گيري شخصيت كودكان غيرقابل انكار و از مهمترين عوامل در تامين بهداشت روان كودكان است. نظريات روانكاوي نيز بر اهميت اثرگذاري تجارب اوليه و روابط كودك و والدين بر رفتارها و نگرش كودك تاكيد دارد و نظريه پردازان در يادگيري اجتماعي نيز به تطول يادگيري درخانواده اهميت ميدهند و از اين دريچه به مفهوم خانواده مينگرند و بر ميزان اثرگذاري پدر و مادر بر كودك ونقش آنها در تامين سلامت روان تاكيد ميكنند. ويژگيهاي يك خانواده خوب 1- فرزندان در خانواده مورد پذيرش و كانون عشق و توجه بوده خود نيز از آن آگاه باشند. 2- فرزندان از آزادي متناسب با سن و نيازهاي خود در چارچوب ضوابط اخلاقي و تربيتي متعادل برخوردار باشند. 3- به آنان متناسب با سن و تواناييهايشان مسئوليت داده شود. 4- آنچه را كه احساس ميكنند بدون ترس و واهمه براي پدر و مادر خود بيان كنند. 5- بتوانند افكار خود را با والدين در ميان گذاشته، از تجربه،تبادل نظر و فكر آنها بهرهمند شوند. 6- اشتباهها و خطاهاي آنان، بدون تنبيه بدني، تمسخر و ايجاد سرافكندگي اصلاح و بهبود يابد. 7- حس تعامل،همدلي و تعاون در محيط گرم و صميمي خانواده به آنها منتقل شود. 8- بيشتر به موفقيتها و پيشرفتهاي فرزندان تكيه شود تا به شكستها و خطاها. در صورتي كه والدين حداقل دو نكته را در برقراري ارتباط با فرزندان خود مورد توجه قرار دهند به تامين بهداشت رواني آنان كمك كردهاند كه يكي وجود “احترام” در روابط است و منظور از آن رفتاري است كه احساس ارزشمندي رضايت و خشنودي را در طرف مقابل ايجاد كند وديگري وجود احساس “ تفاهم وهمدلي” ميباشد. نخست بايد اين احساس درك و تفاهم بين والدين و فرزندان ايجاد شود تا پس از آن راهنمايي،آموزش، پند و اندرزو… اثربخش باشد. به طور كلي بايد گفت احساسات بخشي از خصوصيات وجودي ما را تشكيل ميدهند. ما ميتوانيم زمان و نحوه بروز آنها را خودمان تعيين كنيم به شرط آنكه از وجودشان آگاه باشيم و براي كودكان مهم است كه بدانند چه احساسي دارند تا از تجمع احساسات ناشناخته و بهم ريخته در درونشان كاسته شود. والدين با انعكاس عواطف و احساسات فرزندان همان گونه كه هستند ونه آن گونه كه خودشان تفسير ميكنند باعث ميشوند تا خود آنها به صورتي مبتكرانه در صدد تغيير،اصلاح و بهبود خويش برآيند. نوع نگرش والدين چه تاثيري در سلامت روان فرزندان دارد ؟ چگونگي رابطه والدين با كودكان به نگرش آنها بستگي دارد. بسياري از نگرشهاي والدين حتي پيش از تولد كودك شكل گرفته است و برخي ديگر نيز بر اساس خواستههايي كه از فرزندان خود دارند شكل ميگيرند. ولي در كل نگرش والدين بر اثر ارزشهاي فرهنگي،الگوهاي شخصيتي والدين و استنباط آنان از مفهوم نقش پدر و مادر ايجاد ميشود. بر اين اساس نوع روابط آنها با فرزندانشان و تعليم وتربيتشان به صورتهاي “ محدوديت بيش از حد”، “آسان گيري بيش از حد” و “ تسليم كامل در برابر آنها “، “ مستبد و خودراي بودن “، “ تبعيض قائل شدن “ و يا در والدين پذيرنده و محبت كننده ظاهر ميشود و اين واكنشها همگي متاثر از نوع نگرش آنهاست. در تامين سلامت روان از چه روشهايي ميتوان استفاده كرد ؟ با درك و شناخت معناي رفتار فرزندان ميتوان به بهداشت روان آنها كمك كرد زيرا بسياري از ناسازگاريهاي كودكان و نوجوانان معلول فقدان شناخت والدين از آنهاست و حتي بسياري از مربيان و معلمان نيز شناخت لازم را از كودكان و نوجوانان ندارند و نسبت به مسائل و مشكلات آنها بيتوجه و بيعلاقهاند. براي رفع اين نقيصه اوليا بايد بتوانند تعبير و تفسير مناسبي از تظاهرات رفتاري فرزندان خود داشته باشند تا به رفع مشكلات آنها نائل شوند. آنان ميتوانند با ايجاد فرصتهاي مناسب به فرزندان مهارتهاي برقراري روابط با ديگران را آموزش داده اجازه بازگو كردن نظرات را به آنها بدهند. بدون ترديد در سايه روابط صحيح و سالم خانوادگي واجتماعي است كه سلامت روان نيز محقق خواهد شد.
Tags بهداشت روان
حتما ببینید
مصرف “ریتالین” در درمان ADHD:
مصرف “ریتالین” در درمان ADHD: رایج ترین دارو برای کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی …